Artikelindex
VNG handreiking schaarse vergunningen, 13-11-2018
"In opdracht van de VNG is door Wetgevingswerken een Handreiking schaarse vergunningen opgesteld. De handreiking vervangt de eerdere factsheet over schaarse vergunningen, deze is door de ontwikkelingen in de rechtspraak inmiddels gedateerd.
Hoewel het onderwerp schaarse vergunningen ook voorlopig nog in beweging zal blijven, biedt de handreiking inzicht in de actuele stand van zaken en beoogt deze een zo eenvoudig mogelijk inzicht te geven in de ontwikkeling van het juridische kader voor de verdeling van schaarse vergunningen aan de hand van de rechtspraak, de vraag wanneer precies wel en wanneer niet van schaarse vergunningen sprake is, en de aanknopingspunten voor de relevante keuzes die gemeentebesturen binnen het juridisch kader kunnen maken."
Eerlijk zal de gemeente alles verdelen: onderzoek naar schaarse vergunningen
"Het leerstuk van de schaarse vergunningen is voor elke gemeente relevant, maar hoe gaan gemeenten hier in de praktijk mee om? Dat was de vraag waar stagiaire Tim de Graaff voor de zomer onderzoek naar deed voor de VNG. Schaarse vergunningen zijn alle vergunningen waar meer gegadigden voor zijn dan er beschikbaar zijn. Is een vergunning als schaars aan te merken dan gelden er strengere eisen met betrekking tot de verdeling ervan.
In het kader van zijn masterscriptie Legal Research onderzocht Tim de Graaff hij wat het bestaande juridisch kader is op dit gebied. En hij onderzocht hoe gemeenten daaraan zelf invulling geven. Het kader biedt namelijk veel ruimte voor gemeenten om in te vullen, maar ook om fouten te maken. Daar was het tweede deel van het onderzoek op gericht."
Eerlijk zal de gemeente alles verdelen (PDF)
"Economische vergunningen zijn een belangrijk instrument voor gemeenten om hun huishouding te reguleren. Van speelautomatenhallen tot standplaatsen en van evenementen tot rondvaartboten. Voor lange tijd is de verdeling en toewijzing van vergunningen zaak van de gemeente zelf geweest. Dat kon zo informeel of formeel als een gemeente zelf wilde. Daar is het afgelopen decennium verandering in gekomen. Via de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en aangespoord door de academische literatuur werd de verdeling van vergunningen aan steeds meer eisen onderhevig.
In de literatuur is het concept schaarse vergunning ontwikkeld. Een vergunning is schaars wanneer er meer gegadigden voor de vergunning zijn dan er vergunningen te verdelen zijn.
In dergelijke gevallen zou de verdeling van een vergunning aan strengere eisen onderhevig moeten zijn. De ontwikkeling op het gebied van schaarse vergunningen is de afgelopen twee jaar in een stroomversnelling gekomen door twee rechterlijke uitspraken. In 2016 met Speelautomatenhal Vlaardingen van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) en in 2018 met Visser Vastgoed beleggingen van het Europese Hof van Justitie (het Hof) in antwoord op prejudiciële vragen van de Afdeling. Deze twee uitspraken hebben de verdeling van schaarse vergunningen in hoge mate gejuridiseerd. Sinds Speelautomatenhal Vlaardingen is het beginsel van gelijke kansen van toepassing op de verdeling van schaarse vergunningen terwijl met Visser Vastgoed beleggingen de reikwijdte van de Dienstenrichtlijn is uitgebreid over veel van de economische vergunningen die gemeenten uitgeven. Daarmee is er in korte tijd een nieuw juridisch kader komen te gelden voor een wezenlijk deel van gemeentelijke werkzaamheden. Dat kan gemeenten verplichten tot een ingrijpende wijziging van beleid
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten zag zich ook geconfronteerd met dit nieuwe juridische kader en onderkende het belang om a) zicht te krijgen hoe gemeenten hier mee omgaan en b) mogelijke oplossingen te formuleren. Vandaar dat deze scriptie uiteindelijk de vorm heeft gekregen van een rapport voor de VNG.
Stagiaire VNG, Tim de Graaf, Masterscriptie"
Handreiking schaarse vergunningen (PDF)
"Deze handreiking is bedoeld voor gemeenteambtenaren die met schaarse vergunningen te maken krijgen in het kader van vergunningverlening, beleid of regelgeving. Beoogd is een zo eenvoudig mogelijk inzicht te geven over het onderwerp van schaarse vergunningen.
De handreiking bestaat uit drie delen. Het eerste deel (paragraaf 2) beschrijft de ontwikkeling van het juridische kader voor de verdeling van schaarse vergunningen aan de hand van de rechtspraak.
Het tweede deel (paragraaf 3) analyseert de vraag wanneer precies wel en wanneer niet van schaarse vergunningen sprake is, aan de hand van onderscheidende kenmerken van de vergunningstelsels waarin deze geregeld zijn.
Het derde deel (paragraaf 4) identificeert aanknopingspunten voor de relevante keuzes die gemeentebesturen kunnen maken om een evenredig verdelingsbeleid te voeren dat verzekert dat aan alle (potentiële) gegadigden gelijke kansen worden geboden. (...)
Deze handreiking vervangt de factsheet van de VNG van 2016, die door de ontwikkelingen in de rechtspraak niet meer actueel is, al is de uiteenzetting van verdeelmechanismen nog bruikbaar als het in samenhang wordt gelezen met deze handreiking. Het onderwerp van schaarse vergunningen zal ook voorlopig nog in ontwikkeling blijven."